روزنامه مغرب: جشنواره‌های هنری ایران جایگاه جهانی ندارند

نقدهایی از زبان دبیر«شش هفته با هنر‌ایران»؛

جشنواره‌های هنری ایران جایگاه جهانی ندارند!

«شش هفته با هنر‌ایران» به زودی در کانادا گشایش می‌یابد. همین موضوع بهانه‌ای شد تا پویان طباطبایی دبیر این جشنواره با «مغرب» به گفتگو بنشیند.

 شنبه۱۱ شهریور ۱۳۹۱ SIx Weeks of Iranian Art - شش هفته با هنر ایران

مینا عبدی

مشکل هنر جامعه ما را چه می‌دانید؟

مشکل اول از خود ما شروع می شود. متاسفانه ما بیشتر درگیرخودمان هستیم تا فضای هنر جهانی. همه فکر میکنیم که در هنر استاد هستیم در صورتی که در جهان هنر به سختی حرفی برای گفتن داشته باشیم. فضای تملق دیوارهای تنگی اطرافمان کشیده است. این شاید بزرگترین مشکل جامع هنری ما باشد   

یکی دیگر از موانع و مشکلاتی که در مدیریت‌های کلان ما وجود دارد، تعویض مدیران اجرایی  است. در واقع به مجرد آن‌که یک مدیر به مسائل هنری و هنرمندان آشنا می‌شوند؛ با مدیری نا آشنا جایگزین می‌شوند و این دور باطل به شکل مداوم تکرار می‌شود.از سوی دیگر غالب مدیران ارشد در بخش فرهنگ ،به هنر امروز و جهان آشنایی ندارند و در طول دوره مدیریت خود هرگز نمی‌توانند با هنرمندان ارتباط برقرار کنند.

با توجه به آن‌ که شما دو دوره است که فستیوالی  را در کانادا  برگزار می‌کنید، مشکل برگزاری جشنواره‌های داخلی را چه می‌دانید؟

در واقع عدم برنامه‌ریزی مدون عامل اصلی این موضوع است. درواقع وقتی قرار است فستیوالی در خارج از کشور برگزار گردد؛ فعالیت‌ها از دوازده و یا حتی پانزده ماه قبل آغاز می‌گردد. حال این‌که مسولین جشنواره‌ها در ایران چگونه یک فستیوال را در چند ماه هدایت و برگزار می‌کنند، جای تعجب است. در واقع تلاش برای هماهنگی‌های اولیه، انتخاب شورای سیاست‌گذاری، هماهنگی بودجه و هم‌چنین طراحی و اعلام فراخوان و جمع‌آوری آثار و داوری و بسیاری از  کارهای دیگری که در فستیوال  انجام می‌شود، نیازمند یک پروسه زمانی یک‌ساله و برنامه زمانی منظم است. در شرایطی که دو ماه به برگزاری یک جشنواره فراخوان منتشر می‌شود، نمی‌توان منتظر استقبال هنرمندان از جشنواره بود.

در بسیاری مواقع هم همه تصمیم‌ها گرفته می‌شود، قراردادها نوشته می‌شود اما وقتی پای بودجه به میان می‌آید، با کمبود بودجه مواجه می‌شوند و مجبور می‌شوند همه چیز را نیمه‌کاره رها کنند.

به عدم بین المللی بودن جشنواره های ایران اشاره کردید عامل این موضوع چیست؟

وقتی جشنواره ای بین المللی میشود باید در ۳ بخش، مدیریت ، داوری و خبری کاری بین المللی انجام بدهد. نکته دیگر ایجاد فضا و بستر اعتماد است. متاسفانه درجشنواره های ایران ، در بخش مدیریت دوستانی حضور دارند که در تاریخچه کاریشان همیشه سمت دولتی داشته اند تا اینکه در زمینه هنری فعالیت کرده باشند و در خارج از مرزها  هم  تجربه همکاری در چنین  جشنواره هایی را داشته باشند. در بخش داوری هم چندین خاطره بد در همین چند سال گذشته وجود دارد که مقوله امد سازی را خدشه دار میکند و بخش خبری هم که اصلا درشبکه  بین الملل کار نمی کند. کدام نشریه معتبر جهانی در باره یکی از جشنواره های ایران ۲ خط مطلب کار کرده است ؟!

یادمان نرود که بین جشنواره بین المللی و جایگاه جهانی یک جشنواره تفاوت بسیار زیادی است. آمدن هنرمندان دست چندمی وتنها  در بخشی خاص تفاوت زیادی با حضور متعدد هنرمندان برجسته رشته های گوناگون در یک جشنواره دارد. 

فکر می‌کنید تعداد محدود شرکت کنندگان خارجی در جشنواره‌های داخلی به همین علت است؟

 شما خودتان قضاوت کنید. خبری در رابطه با جشنواره در رسانه ای خارجی درج نمیشود. داوران  و کمیته برگزاری را نمی شانسید، اکثرا در نحوه جوایز دوره های قبل سوء مدریت شده است. زمان بندی برنامه جشنواره منظم نیست . آیا شما به عنوان یک هنرمند مطرح در سطح جهانی که در سال ۱۰ ها جشنواره منظم از شما دعوت به همکاری میکند ، برای چنین جشنواره ای کار می فرستید ؟

چرا راه دور برویم ، سال گذشته که موضوع «بیداری‌اسلامی» نقطه عطف جشنواره بین المللی فجر بود؛ بیشترین بی‌حرمتی به هنرمندان شرکت کننده صورت گرفت و برخلاف آن‌چه و عده داده‌شده ‌بود، کمترین جایزه به هنرمندان شرکت کننده تعلق گرفت. بعدا که اعتراضات رسانه ای شد، دوستان برگزار کننده اعلام کردند که آثار منتخب مشخص هم شده بود، اما  لحظه آخر این تصمیم عجولانه آبروی فستیوال را برد.

چگونه اعتماد‌سازی کردید؟

کمیته مرکزی فستیوال  «شش هفته با هنر‌ایران» با همان استاندارد های تعریف شده کار می کند. حاصلش رسیدن  1286 اثر از تمام نقاط جهان برای یک نمایشگاه گروهی  کوچک می شود  و این رقم قبل توجهی است. این ‌که فستیوالی  در خارج از کشور این همه علاقمند داخلی داشته باشد برای ما افتخار است. این موضوع البته کار داوری و انتخاب آثار را سخت‌تر می‌کند، اما این به معنای فراموش کردن تعهدمان به شرکت کنندگان نیست.

 از چند روز قبل قراردادهای قانونی برای پذیرفته شدگان  ارسال شده است. این بدان معنا است که حقوق فستیوال و هنرمند کاملا شفاف و مشخص باشد. اما در ایران وقتی قرار است کاری انجام دهیم، به یک ‌باره همه‌چیز یکطرفه لغو می‌شود و هنرمند نه  تنها قراردادی برای حفاظت از خود و آثارش ندارد بلکه مرجع قانونی هم از او حمایت نمیکند.

در واقع مهم‌ترین رکن یک جشنواره اعتماد سازی است. برای ما مایه افتخار است، که حمید جبلی مجموعه‌عکس‌هایی که هرگز به نمایش درنیامده، در جشنواره «شش هفته با هنر‌ایران» نمایش می‌دهد. حضور محسن وزیری مقدم به عنوان یکی از پیشگامان هنرمندان مدرن ایران در کانادا اتفاق نادری است.

در واقع عدم توجه به همین نکات ریز است که اعتبار جشنواره را از بین می‌برد و یا آن را به جشنواره‌ای ناموفق بدل می‌کند.

This entry was posted on Wednesday, September 5th, 2012 at 10:50 am and is filed under Exposure, Farsi. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed or trackback from your own site. Both comments and pings are currently closed.